Boundary-work: Sınır işi

Thomas F. Gieryn ‘sınır işi’ terimini ortaya atarak bilimin otoritesinin nereden geldiği sorusuna Merton, Kuhn, ya da Popper gibi tözsel bir açıklama getirmek yerine konstrüktivist bir yorum getirmiştir (Gieryn, 1999, pp. 26-27). Gieryn, kendinden önce bilimin sınırları üzerine benzer kullanımların bulunduğunu ve ‘sınır işi’ kavramını kendisine önerenin de Steve Woolgar olduğunu belirtir (Gieryn, 1995, p. 441). ‘Sınır işi’ olarak ilk kullanıldığında, bilim insanlarının bilimi diğer entelektüel aktivitelerden ayırma çabalarında gözlemlenen bir ideolojik stil olarak tanımlanmıştır (Gieryn, 1983, p. 781). İdeolojik stille ifade edilmek istenen, bilimi bilim olmayandan (non-science) ayırmak için bilimin kurumlarına belirli özellikler atfederek bir sosyal sınır inşa etme çabasıdır (Gieryn, 1983, p. 782). Gieryn, bu amaçla gerçekleşen itibar mücadelelerini (credibility contest) üç tarzda açıklar: dışlama (expulsion), yayılma (expansion) ve özerkliğin korunması (protection of autonomy) (Gieryn, 1999, pp. 15-17). Bu mücadelelerle gözlemlenen sınır işi, stratejik pratik bir eylemdir ve araçsalcıdır. Sürekli yeniden çizilen kültürel haritalarda neyin bilim olup olmadığı yeniden tanımlandıkça, epistemik otorite tekrar dağıtılmaktadır (Gieryn, 1999, pp. 23-24).

Yazar: Kaya Akyüz
Editör: Cansu Güner


Anahtar Kelimeler: İtibar mücadeleleri; Bilimin kartografyası; Sınır nesnesi; Sözdebilim


Kaynakça:

Gieryn, T. F. (1983). Boundary-Work and the Demarcation of Science from Non-Science – Strains and Interests in Professional Ideologies of Scientists. American Sociological Review, 48(6), 781-795. doi:10.2307/2095325

Gieryn, T. F. (1995). “Boundaries of Science”. S. Jasanoff, G. E. Markle, J. C. Petersen ve T. Pinch (Ed.), The Handbook of Science and Technology Studies içinde (s. 393-443). Thousand Oaks/London/New Delhi: SAGE.

Gieryn, T. F. (1999). Cultural boundaries of science: Credibility on the line. Chicago/London: University of Chicago Press.


Okumuş olduğunuz içeriği akademik çalışmalarınız için yararlı bulacağınızı umuyoruz. Bu içerikten araştırmalarınızda faydalanmanız durumunda APA formatında hazırlanmış aşağıdaki alıntılama örneğini kullanabilirsiniz. Lütfen alıntı yaparken erişim adresinin açık bir şekilde belirtildiğinden emin olunuz. Araştırmalarınızda başarılar dileriz. 

Akyüz, K. (t.y.). Boundary-work: Sınır işi. C. Güner (Ed.) iris: Kitle Kaynaklı Türkçe STS Ansiklopedisi (2019 Sonbahar Yayını) içinde. Erişim adresi (Erişim tarihi): https://irisansiklopedi.net/2019/11/27/boundary-work-sinir-isi/.